Στον Κ.Γκούρλιτ επιστρέφεται μεγάλο μέρος του «θησαυρού του Μονάχου»

Βερολίνο, Γερμανία

Τμήμα της συλλογής έργων τέχνης που είχε κατασχεθεί από διαμέρισμα του Μονάχου επειδή θεωρείτο ότι μπορεί να ανήκε στον λεγόμενο «θησαυρό των ναζί» επιστρέφει στον Κορνήλιο Γκούρλιτ, γιο ενός συλλέκτη έργων τέχνης.

Το γερμανικό δικαστήριο έλαβε την απόφαση μετά από συμφωνία που έκανε ο 81χρονος Γκούρλιτ να συνεργαστεί με τις γερμανικές αρχές, ώστε να διαπιστωθεί εάν κάποιοι από τους 1.280 πίνακες είχαν κλαπεί ή αποσπαστεί διά της βίας από τους ιδιοκτήτες τους -πολλοί από τους οποίους ήταν Εβραίοι- κατά τη ναζιστική περίοδο.

Η συμφωνία ορίζει ότι τα έργα τέχνης που δεν θεωρείται ότι είχαν κλαπεί, θα επιστραφούν στον Γκούρλιτ, ενώ τα υπόλοιπα θα φυλαχθούν, μέχρι να διαπιστωθεί η προέλευσή τους και να επιστραφούν στους ιδιοκτήτες τους.

Σύμφωνα με τους δικηγόρους του Γκούρλιτ, περισσότερα από 300 έργα ανήκουν στον συλλέκτη, καθώς ο πατέρας του τα είχε αποκτήσει πριν ανέλθουν οι Ναζί στην εξουσία.

Διεκδικήσεις έχουν υπάρξει για μόνο έξι πίνακες. Στην περίπτωση ενός πίνακα του Ματίς, δύο είναι οι διεκδικητές.

Ο πατέρας του Γκούρλιτ φέρεται να έπαιρνε διαταγές από τον Αδόλφο Χίτλερ για να αγοράσει πίνακες της λεγόμενης «εκφυλισμένης τέχνης» και να τους ξαναπουλήσει ώστε με τα έσοδα να χρηματοδοτηθούν οι δραστηριότητες του ναζιστικού κόμματος.

Στη συλλογή περιλαμβάνονται έργα των Πάμπλο Πικάσο, Ανρί Ματίς, Ότο Ντιξ και Ερνστ Λούντβιχ Κίρχνερ.

«Βρήκαμε νέα στοιχεία κατά τη διάρκεια της έρευνας [...] που μας οδήγησαν να επανεξετάσουμε τη νομική κατάσταση» εξήγησε ο εισαγγελέας του Άουγκσμπουργκ Ματίας Νικολάι στην ανακοίνωσή του για την απόφαση των αρχών να επιστρέψουν τα έργα στον Γκούρλιτ.

Ο δικηγόρος του Γκούρλιτ Τίντο Παρκ χαιρέτισε την απόφαση.

Οι γερμανικές αρχές προχώρησαν στην κατάσχεση των έργων τον Φεβρουάριο του 2012, στο πλαίσιο της έρευνας για φοροδιαφυγή σε βάρος του Γκούρλιτ.

Η γερμανική κυβέρνηση δέχτηκε σφοδρές επικρίσεις, κυρίως από τους απογόνους των ιδιοκτητών των έργων που κλάπηκαν από τους Ναζί επειδή είχε αποκρύψει την υπόθεση για σχεδόν δύο χρόνια. 

Εβραϊκές οργανώσεις καταγγέλλουν ότι η απόκρυψη της υπόθεσης δυσκολεύει από τους απογόνους των ιδιοκτητών των έργων να διεκδικήσουν τα έργα τέχνης.

Ο Γκούρλιτ από την πλευρά του προσέφυγε στα δικαστήρια τον Φεβρουάριο αμφισβητώντας την εγκυρότητα του εντάλματος έρευνας και κατάσχεσης των έργων που εκδόθηκε το 2011 με αφορμή την υπόθεση της φοροδιαφυγής.